Η αξία της αφήγησης και των ηχητικών βιβλίων!

Η έννοια και η διαδικασία της αφήγησης είναι συνυφασμένη με την εξέλιξη του ανθρώπου. Ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο, αλλά και τρόπος που οι άλλοι μας βλέπουν, οροθετείται μέσα από σειρά αφηγημάτων. Είμαστε η ιστορία μας, σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο.

 Όλοι μας έχουμε γαλουχηθεί μέσα από τις αφηγήσεις του Ομήρου, του Θουκυδίδη, του Σαίξπηρ, του Αισώπου, του Ιούλιου Βέρν, του Ντίκενς, Άντερσεν, των αδελφοί Γκριμ και της ελληνικής μυθολογίας, από παραμύθια με θετικά και αρνητικά πρότυπα. Ο αξιακός μας χάρτης έχει κατά πολύ διαμορφωθεί από ιστορικά, θρησκευτικά και κοινωνικά αφηγήματα, ο ψυχικός μας κόσμος ακούγοντας και το τονίζω, ακούγοντας τις διηγήσεις των γονιών μας, των παππούδων μας, των φίλων μας, των δάσκαλων μας. 

Ακόμα και σήμερα που όλη αυτή η διαδικασία έχει κατά πολύ μεταφερθεί στον ψηφιακό χώρο, η αξία της ακουστικής αφήγησης συνεχίζει να υφίσταται και να αναγνωρίζεται. Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για τις δεξιότητες του 21ου αιώνα, ή αλλιώς δεξιότητες ζωής, τη δημιουργικότητα, την κριτική σκέψη, την επικοινωνία, την προσαρμοστικότητα και την ευελιξία και την κοινωνική και πολιτιστική επίγνωση. Οι δεξιότητες βρίσκουν γόνιμο έδαφος να αναπτυχθούν και να καλλιεργηθούν μέσα από ακουστικές αφηγηματικές διαδικασίες που μπορούν να αποτελούν στοιχεία που ενισχύουν τον τρόπο εκπαίδευσης των παιδιών ανεξαρτήτου ηλικίας και ψυχοκοινωνικής ωριμότητας και μαθησιακών αναγκών. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι δημιουργούν ένα πλαίσιο όπου η μάθηση αλλά και η δημιουργική ψυχαγωγία συναντώνται.

 Η ενεργητική ακρόαση που επιτυγχάνεται, επιτρέπει την ανάπτυξη της φαντασίας και της δημιουργικότητας, την καλλιέργεια του λόγου, την βελτίωση των λεκτικών δεξιοτήτων και της ομιλίας, παράλληλα με τη κοινωνικοποίηση και την ομαδικότητα, ειδικά όταν η ακουστική αφήγηση γίνεται στο πλαίσιο συλλογικών ή οικογενειακών δραστηριοτήτων. Είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι η ακοή είναι η πρώτη αίσθηση που αναπτύσσεται, όπως επίσης και το γεγονός ότι το ηχητικό περιβάλλον που μεγαλώνει ένα παιδί επηρεάζει σημαντικά την μετέπειτα συνολική εξέλιξη της προσωπικότητάς του.

Δημιουργικές και καινοτόμες διαδικασίες όπως τα ποιοτικά ακουστικά βιβλία αποτελούν εν δυνάμει βέλτιστες πρακτικές που, αξιοποιώντας την ευελιξία της αφηγηματικής διαδικασίας αλλά και την όλη ακουστική διαδικασία, μπορούν να συνδράμουν και να ενισχύσουν την μεταφορά μηνυμάτων στα παιδιά σε σχέση με αντιλήψεις, γνώσεις, αξίες και συμπεριφορές.

Άγης Τερζίδης 
MD, PhD, Παιδίατρος, 
Ακαδημαϊκός Σύμβουλος 
Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠ